Plan podniesienia podatku od waporyzatorów i e-liquidów w Polsce przeszedł poważną przeszkodę prawną.
Według Polskiego Radia, ustawa, która zakłada zwiększenie akcyzy na vape i wyroby tytoniowe, przeszła głosowanie w niższej izbie parlamentu 236 głosami za i 188 przeciw.
Proponowana ustawa trafi teraz pod obrady Senatu, wyższej izby polskiego parlamentu. Jeśli zostanie zatwierdzona na tym etapie, zostanie podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę.
Ostre etapowe wzrosty
Zgodnie z nową ustawą, akcyza na płyny do e-papierosów gwałtownie wzrośnie, o 75% w 2025 roku, a następnie o 50% w 2026 roku i 25% w 2027 roku.
Vape i inne podgrzewane urządzenia odnotują 50-procentowy wzrost w 2025 roku, 20-procentowy w 2026 roku i 15-procentowy w 2027 roku. Chociaż snus jest legalny w Polsce, jego zakup jest nielegalny, więc nie został uwzględniony w nowych przepisach.
Podniesione zostaną również podatki na wyroby tytoniowe. Podatek akcyzowy na papierosy zostanie podniesiony o 25% w 2025 r., następnie o 20% w 2026 r. i o 15% w 2027 r., zgodnie z komunikatem Kancelarii Premiera.
W przypadku tytoniu luzem i suszu tytoniowego podwyżki będą rozłożone w czasie i wyniosą 38 procent w 2025 r., 30 procent w 2026 r. i 22 procent w 2027 r. W przypadku cygar i cygaretek akcyza wzrośnie o 25 procent w przyszłym roku, 20 procent w 2026 roku i 15 procent w 2027 roku.
Posunięcie to, po raz pierwszy ogłoszone przez polski rząd w lipcu, jest częścią szerszego dążenia do ograniczenia liczby palaczy w kraju. Obecnie pali około 26 procent populacji – 30 procent mężczyzn i 22 procent kobiet.
Negatywny wpływ na palaczy chcących rzucić palenie
Zwolennicy vapingu ostrzegają jednak, że opodatkowanie vapów i e-liquidów będzie miało negatywny wpływ na wskaźniki palenia, utrudniając palaczom rzucenie nałogu.
Michael Landl, dyrektor World Vapers’ Alliance, powiedział: „Opodatkowanie musi być proporcjonalne do ryzyka związanego z produktami. Vaping jest o 95% mniej szkodliwy niż palenie, a jednak podatek ten traktuje go podobnie, podważając zdrowie publiczne. Palacze powinni być zachęcani do zmiany, a nie zmuszani do powrotu do papierosów z powodu wyższych cen”.
Badania pokazują również, że wyższe podatki na mniej szkodliwe produkty nikotynowe zniechęcają palaczy do zmiany nałogu, co szczególnie dotyka grupy o niskich i średnich dochodach.
W krajach takich jak Szwecja i Nowa Zelandia, w których powszechnie zachęca się do korzystania z alternatyw nikotynowych, takich jak vape, jako narzędzia do rzucenia palenia, wskaźniki palenia gwałtownie spadły. Z kolei kraje, w których wprowadzono surowe środki przeciwko wapowaniu, takie jak Australia i Brazylia, doświadczyły niekontrolowanego boomu w handlu na czarnym rynku.
Na początku tego roku polski rząd ogłosił, że od stycznia 2025 r. wprowadzi zakaz sprzedaży waporyzatorów osobom poniżej 18 roku życia. Mówi się również, że przygotowuje przepisy zakazujące sprzedaży jednorazowych vape.
